Podatek PCC przy zakupie samochodu – kto i kiedy musi zapłacić?

Redakcja

14 marca, 2025

Zakup samochodu wiąże się z koniecznością dopełnienia szeregu formalności, w tym opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego obowiązku lub popełnia błędy, które mogą skutkować konsekwencjami finansowymi. W niniejszym artykule omówimy szczegółowo, kto jest zobowiązany do zapłaty tego podatku, w jakich sytuacjach należy go uiścić, a także jak prawidłowo wypełnić deklarację i dokonać płatności.

Kiedy obowiązuje podatek PCC przy zakupie samochodu?

Podatek PCC to danina publiczna, którą należy zapłacić w przypadku zawarcia umowy cywilnoprawnej. W przypadku kupna samochodu opodatkowanie tym podatkiem dotyczy wyłącznie transakcji dokonywanych między osobami prywatnymi. Oznacza to, że jeśli nabywamy pojazd od innego prywatnego właściciela, a nie od firmy, będziemy zobowiązani do zapłaty PCC.

Jeśli natomiast kupujemy samochód od dealera, komisu lub innej firmy zajmującej się sprzedażą pojazdów, transakcja jest objęta podatkiem VAT, a nie PCC. Wynika to z faktu, że sprzedaż dokonywana przez przedsiębiorców jest opodatkowana w inny sposób.

Podatek PCC obowiązuje także w sytuacjach, gdy samochód jest przekazywany w drodze darowizny lub umowy zamiany, jeśli wartość przekracza określony limit zwolnienia. W przypadku darowizny jednak najczęściej stosowane są odrębne przepisy dotyczące podatku od spadków i darowizn.

Kto jest zobowiązany do zapłaty podatku PCC?

Obowiązek zapłaty podatku PCC spoczywa zawsze na kupującym pojazd. To nabywca musi pamiętać o tym, by w określonym terminie złożyć deklarację podatkową i dokonać płatności. Sprzedający nie jest w żaden sposób zobowiązany do udziału w tym procesie.

Warto zauważyć, że nawet jeśli w umowie kupna-sprzedaży strony zawrą zapis, że to sprzedający pokryje koszty PCC, w świetle prawa nie zmienia to faktu, że to kupujący formalnie odpowiada za rozliczenie podatku. W razie kontroli podatkowej ewentualne sankcje spadną na osobę, która nabyła pojazd.

Jak obliczyć wysokość podatku PCC?

Podatek PCC od zakupu samochodu wynosi 2% wartości rynkowej pojazdu. Oznacza to, że nie zawsze jest on naliczany na podstawie ceny widniejącej w umowie. Urzędy skarbowe mogą weryfikować rynkową wartość pojazdu i jeśli uznają, że kwota w umowie jest zaniżona, mogą zażądać dopłaty podatku.

Przykładowo, jeśli kupujemy samochód za 30 000 zł, podatek PCC wyniesie 600 zł (30 000 zł × 2%). W przypadku pojazdu wartego 50 000 zł, należność podatkowa wyniesie 1000 zł.

Jeżeli urząd skarbowy uzna, że wartość pojazdu jest wyższa niż deklarowana w umowie, może skorygować podstawę opodatkowania na podstawie katalogów wartości rynkowych pojazdów, opinii biegłych lub danych z rynku.

Jak i kiedy zapłacić podatek PCC?

Podatek PCC należy zapłacić w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy kupna-sprzedaży. W tym czasie kupujący powinien także złożyć deklarację PCC-3 w urzędzie skarbowym właściwym dla swojego miejsca zamieszkania.

Deklarację PCC-3 można złożyć:

  • osobiście w urzędzie skarbowym,
  • wysyłając ją pocztą,
  • przez internet za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego.

Wypełniając formularz, należy podać szczegóły transakcji, w tym dane stron umowy, markę, model i rok produkcji pojazdu, a także wartość rynkową auta, na podstawie której obliczany jest podatek.

Płatność można uiścić przelewem na konto urzędu skarbowego lub bezpośrednio w kasie urzędu. Ważne jest, aby w tytule przelewu podać numer deklaracji PCC-3, aby urząd mógł prawidłowo zaksięgować wpłatę.

Co grozi za brak zapłaty PCC?

Niedopełnienie obowiązku zapłaty PCC w terminie może skutkować konsekwencjami finansowymi. Urząd skarbowy ma prawo nałożyć karę w postaci odsetek za zwłokę, a w skrajnych przypadkach także grzywny.

Jeżeli podatnik w ogóle nie złoży deklaracji PCC-3 i nie zapłaci podatku, może zostać ukarany mandatem skarbowym, którego wysokość zależy od okoliczności sprawy. W niektórych przypadkach może to oznaczać nawet kilkutysięczne kary.

Warto pamiętać, że jeśli kupujący zorientuje się po czasie, że zapomniał zapłacić PCC, powinien jak najszybciej złożyć zaległą deklarację oraz uregulować należność, dołączając tzw. czynny żal. Jest to pismo, w którym podatnik przyznaje się do błędu i deklaruje jego naprawienie. W wielu przypadkach pozwala to uniknąć surowszych sankcji.

Podsumowanie

Podatek PCC jest obowiązkowym obciążeniem dla kupujących pojazdy w transakcjach między osobami prywatnymi. Obowiązek jego zapłaty spoczywa wyłącznie na kupującym, a termin na uregulowanie należności wynosi 14 dni od momentu zakupu. Należy pamiętać, że podatek wynosi 2% wartości rynkowej auta, a jego niewpłacenie w terminie może skutkować karami.

Więcej informacji na temat innych kwestii związanych z zakupem auta, w tym ubezpieczenia OC i podatków, można znaleźć tutaj: https://www.podatki.biz/artykuly/kupno-samochodu-a-ubezpieczenie-oc-i-podatki-co-musisz-wiedziec-przed-podpisaniem-umowy_40_58125.htm. Regularne kontrolowanie przepisów podatkowych i dokładne przestrzeganie obowiązków fiskalnych pozwoli uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji i zapewni pełną legalność transakcji.

Materiał promocyjny.

Polecane: